Een mindset is gebaseerd op een verzameling van (belemmerende) overtuigingen. Een coach, opvoeder of leraar kan iemand helpen om te sleutelen aan die overtuigingen door vragen te stellen. Byron Katie adviseert ons om de volgende vier vragen te stellen aan iemand die een stressvolle gedachte of een belemmerende overtuiging heeft:
- Is het waar?
- Kan je absoluut weten dat het waar is?
- Hoe reageer je als je deze gedachte hebt?
- Wie of wat zou je zijn zonder deze gedachte?
Op het moment dat de overtuiging onder iemands gedrag wordt veranderd, komt er ook ruimte om ander gedrag te gaan vertonen. Als je de overtuiging loslaat dat je niets meer kunt leren, komt er vanzelf ruimte om te leren. Het interessante van de vierde vraag van Katie is dat de overtuiging je tot nu toe ook iets heeft opgeleverd. Je hebt er een voordeel van gehad om zo te denken (ziektewinst) en je zult dus ook iets moeten opgeven als je stopt met deze overtuiging.
Een tweede manier waarop je de mindset van iemand kunt beïnvloeden is met het geven van feedback; feedback is het ‘teruggeven’ van jouw observatie aan de ander zonder dat daar een oordeel in verwerkt zit. Je houdt de ander een spiegel voor en laat de ander zelf bepalen wat hij er mee doet. Carol Dweck heeft veel onderzoek gedaan naar het effect van feedback op de mindset en komt tot een opmerkelijke conclusie. Feedback op de persoon en/of het product dat de persoon heeft geleverd, bevordert vooral een fixed mindset, maar feedback op het proces dat iemand doorloopt en het gedrag en de vaardigheden die hij daarin vertoont, bevordert een groeimindset. Feedback op persoon en product kan makkelijk leiden tot een soort voetstuk waar je alleen nog maar vanaf kunt vallen en op het moment dat je te horen krijgt welke vaardigheden je hebt ingezet, geeft dat juist een stimulans om je verder te ontwikkelen en om nieuwe uitdagingen aan te gaan.
Het geven van, ongetwijfeld goedbedoelde, complimenten als ‘je bent een kanjer’, kan dus een averechts effect hebben. Opmerkelijk hè?